Yemek Yapmak İyilik Midir?

            Bugünün soruları: Yemek yapmak iyilik midir? Beslemek, iyilik yapmak ne demektir? İnsanlar neden iyilik yapar? İyilik yapmalı mıyız? Şimdi teker, teker cevaplayalım. (Lütfen, son sorunun cevabı evet olsun dediğinizi duyuyor muyum? J )

Yemek yapmanın doğasına baktığımızda beslemek, bakmak olduğunu görürüz. Gerek insan, gerek hayvan canlılar doğduklarında büyüyene kadar genellikle anneleri tarafından beslenir, bakılırlar. Yavruların beslenme süresi ise insanlar için daha uzundur. Çünkü insanın büyüyüp, kendi kendine yetebilmesi daha fazla zaman alır. Bu sırada sütten kesilen insan evlatlarına yiyecek bulmak gerekir. İşte bu yüzden eski zamanlardan kalma alışkanlıklarla baba avlanır veya yiyecek toplayıp getirir; anne ise bu yemekleri işler, pişirir ve aileye yedirir. Yani yemek yapmanın özünde kendini veya başka bir canlıyı beslemek, büyütmek vardır. Beslenme kelimesi ise yaşamsal hareketlerini devam ettirebilmek için kaynak yaratmak veya bu kaynakları kurutmamak demektir. Yani beslemek yaşamsal ihtiyaçları, devamlılığı ve gelişimi sağlamaktır. Ayrıca bir şeyin sağlam durması için çevresini veya altını doldurmak, pekiştirmek anlamında da kullanılır. Bir insanı, hayvanı, bitkiyi, doğayı ve hatta insan ruhunu besleyebilirsiniz. 

 

Peki, iyilik nedir? İyilik ise hiçbir karşılık beklemeksizin yapılan yardım anlamındadır. Ayrıca elverişlilik, yarar, hoşluk, güzellik, yararlı olmak, yardımcı olmak, karşılıksız gösterilen sevgi ve bağışta bulunmak demektir. Peki, iyilik gerçekten yapılabilir mi? İyilik göreceli olmakla beraber ortak bir iyilik kavramında anlaşılabilir. Evrendeki varlıklara var olma, yaşama, başkalarına zarar vermeden özgür olabilme, sağlıklı olma, mutlu olma, öğrenme, ilerleme ve kendini gerçekleme haklarını verebilmek iyilik sayılabilir. Bu anlamda bakıldığında beslemek iyilikle özdeşleştirilebilir. Yemek yapınca insan karşısındakini besler, onu doyurmak, mutlu etmek veya sağlık vermek suretiyle ona iyilik yapmış olur. O zaman düz mantıkla devam edersek, beslemek iyiliktir. Günümüzde yemek yapmak artık biraz hedonizme (hazcılık) kaymış olsa da yine de özünde karşısındakine beğendirme, onu mutlu etme olduğundan hala iyilik sayılabilir. Çünkü kaynağı ne olursa olsun sonunda ortaya tüketilecek, paylaşılacak bir ürün çıkar. Üstelik işin içine karın doyurma ve sağlıklı yemekler yedirme amacı girince yemek yapmanın iyilik olduğunu iyice onaylayabiliriz. Burada yediği yemeklerle gösteriş yapanları ayrı tutuyorum izninizle J

            Tamam, öyleyse yemek yapmak iyiliktir. Ama “Ben iyilik yapmak, beslemek istemiyorum.” diyenlere ne diyebiliriz? Onlara saygı duymakla beraber ne düşünürlerse düşünsünler her yolun iyiliğe çıktığı sonucuna varabiliriz. Bunun için şu soruyu sormalıyız: İnsanlar neden iyilik yaparlar? İnsanlar çeşit çeşittir ve her birinin özellikleri, zevk ve istekleri farklıdır. Ancak her yol iyilik yapmaya çıkabilir. Örneğin, eğer varoluşçu (deneyim odaklı) iseniz var olabilmek için iyilik yaparsınız. Çünkü başkalarını etkileyip, var olabildiğiniz, deneyimlediğiniz kadar varsınızdır. Eğer hedonist (hazcı) iseniz mutlu olmak için iyilik yaparsınız. Çünkü iyilik yaptığınızda kendinizi daha iyi hissedersiniz. İyilik yapmak size mutluluk ve keyif verir. Karamsar veya nihilist (hiççilik) iseniz bu anlamsız dünyada yapılabilecek daha kayda değer bir şey olmadığı için iyilik yaparsınız (Örn: Albert Camus). Eğer dindar ve inançlı iseniz din ve Allah adına, sevap olsun diye iyilik yaparsınız. Dünyadaki her inanç sistemi iyilik yapmayı teşvik eder. Eğer bunalımdaysanız ve bu hayattan bıktıysanız terapi olsun diye, hayata geri bağlanmak için iyilik yaparsınız. Eğer aykırı ve suçlu iseniz size verilen cezayı (toplum görevi) yerine getirmek için zorla iyilik yaparsınız. Eğer kendinize dönük, egoist ve bencil iseniz bencillikten ve kendinizi mutlu etmek için iyilik yaparsınız. Rus filozof ve yazar Ayn Rand’ın objektivizm felsefesine göre insanın davranışlarının özünde bireycilik ve rasyonel bencillik yatar. Bu da kapitalizmin temelini oluşturur. Rand’a göre insanlar iyilik yaparlarsa da bencilliklerinden, mutlu olabilmek için yaparlar. Çünkü iyilik yapmak endorfin salgılatır, kendinizi iyi hissettirir, huzur verir, genç ve zinde tutar.

 

            Size hangisi uyuyorsa onu seçin. Ama hangisini seçerseniz seçin sonunda mutlaka iyilik yapın. Çünkü bu dünyada daha gerçek başka bir şey yoktur ve iyilik yapınca kendinizi iyi hissedersiniz. İster yemek yapın, ister bağış, ister çocuk okutun, ister sokak hayvanlarını besleyin, ister yaşlıların poşetini taşıyın, ister çevreyi koruyun, ister bildiğinizi paylaşın, ister birini güldürün, iltifat edin,… Hangisini isterseniz, yeter ki yapın! Hatta abartalım ve şöyle bitirelim: İyilik yapıyorum, öyleyse varım! J